ПАРИЗ-ГРАДОТ НА СВЕТЛИНАТА, МОДАТА, КУЛТУРАТА …

Париз? Градот на светлината, модата, културата, романтиката, забавата и одличната кујна не е само француски, туку и вистински космополитски главен град!

Со децении ги маѓепсува посетителите со своите глетки, но сепак не ја губи својата популарност, а милиони туристи секоја година ја прават една од најпосетуваните дестинации во светот.

Од каде всушност да се започне? Можеби најдобро од кафуле со кроасан и француски појадок, тоа му дава на утрото вистински домашен вкус.

Со разгледување на градот најдобро е да започнете од Ил де ла Сите (Ile de la Cité), островче на реката Сена каде што се наоѓа Нотр Дам де Париз, еден од главните симболи на Париз.
Легендата вели дека епископот имал визија за најубавата катедрала во градот и ја нацртал во калта покрај идното градилиште. Замислено, реализирано, во 12. век, вистинско готско ремек-дело. Гласот за нејзината убавина и уникатните скулптури се прочул низ цела Франција, а нејзината популарност најмногу ја стекна со романот „Ѕвонарот од богородичната црква“.

Значењето на оваа катедрала за градот го докажува и Поинт зеро, главната почетна точка од која се мерат растојанијата за сите француски патишта, а се наоѓа на плоштадот пред црквата.

Во близина е Сант Шапел, прекрасна црква со сини лакови и витраж, што најдобро се гледа на сончев ден затоа што тогаш го покажува сиот свој сјај. Нејзината легенда вели дека е изградена за да се чува Христовата круна од трње и дел од крстот.

Откако ќе преминете на десниот брег на Сена, ќе дојдете до центарот Жорж Помпиду, градба полна со разни бои и цевки што граничат со главната конструкција и која ја има превртено модерната архитектура наопаку.

Малку подалеку е Палата Ројал (Palais Royal), палата каде што денес се наоѓа една од главните француски институции, Државниот уставен совет.
Од другата страна на улицата се наоѓа Лувр (Louvre), еден од најголемите музеи во светот. Го посетуваат повеќе од осум милиони луѓе годишно, а исто така е дом на веројатно најконтроверзната слика на денешницата, Мона Лиза.

Влезот во музејот е од новопоставените стаклени пирамиди во дворот, кои и самите станаа заштитен знак на Лувр, а чија изложба е толку богата што голем дел од уметничките дела се пренесени во соседниот Музеј Д’Орсеј.

Во Париз има и многу убави паркови, од кои најпознати се Жардин ду Луксембург, Жардин де Шанз-Елизе и Жардин де Тилери, кој воедно е и најстариот парк. Операта се наоѓа во негова близина, а од тука започнуваат плоштадите и авените по кои градот е толку познат.

Првото меѓу нив е плоштадот Конкорд (Place de la Concorde), препознатливо по обелискот од Луксор, но и по почетната точка на втората најскапа улица во светот и прва во Европа, Авенијата де Шанз-Елизе (Avenue des Champs-Élysées). Толку често опеаните Елисејски полиња е место на вистински луксуз. Овде ќе ги најдете најдобрите продавници за накит, парфеми и модни брендови, како и во соседната улица Фобур Сент-Оноре (Rue du Faubourg Saint-Honoré), каде што се наоѓа Елисејската палата, домот на францускиот претседател.

На врвот на Елисејските полиња се наоѓа плоштадот Шарл де Гол, средишна точка на 12 градски авении и местото на Триумфалната капија (Arc de Triomphe), до кој најлесно се стигнува со еден од тунелите што го поврзуваат со другите улици.

Најубавиот мост во Париз е дефинитивно Александар III, од едната страна опкружен од Малечкиот дворец (Petit Palais) и Големиот дворец (Grand Palais), а од другата страна со Домот на инвалидите (Hôtel des Invalides), првата болница во светот изградена за воени ветерани, додека денес има музеј посветен на француската армија и гробницата на Наполеон.

На истата лева страна на реката Сена, се наоѓа мегапопуларната Ајфелова кула (Tour Eiffel), главната икона на градот. До раните 30-ти години на минатиот век, таа била највисоката зграда во светот.

Иако во тоа време не била прифатена од жителите и имала само привремена цел за отворање на Светскиот саем, со текот на времето станала толку популарна што до денес ја имаат посетено повеќе од 235 милиони луѓе. Кога ќе посакате да се качите на еден од нејзините три ката, подгответе се за долго чекање, но тоа ќе вреди, бидејќи можете да го видите целиот град одозгора.

Во текот на денот, Марсовите полиња (Champ de Mars) , блискиот парк, е едно од омилените места за одмор и лежење на тревата, а Трокадеро (Trocadéro) со Палатата Шајо и фонтаните пред него се главните места за фотографирање, особено ноќе кога илјадници светла се запалени на кулата.

Париз е исто така познат како седиште на Колеџот Сорбона, престижен универзитет кој, заедно со многу други научни институции, се наоѓа во латинскиот кварт (Quartier latin). Тука е и Пантеонот, изграден по моделот на римскиот „имењак“, но и бројни ресторани, пабови и клубови, што ја зема предвид и очекуваната студентска популација.

Од Латинскиот кварт може да се види Монмартр, „ридот на мачениците“, во минатото дом на многу лозја, воденици, но и великани како Моне, Реноар и Пикасо, додека денес е најживописното маало со многу уметници кои му даваат посебен шарм на овој дел од градот, од каде можете да ја видите големата ела базилика на Светото срце, Сакре-Кер (Sacré-Coeur).

Во близина се наоѓа Пигал, место кое најмногу го обележуваат бројни кабариња, како што се Мулен Руж и неговите Кан-Кан танчерки. Тоа е само еден дел од забавата што ја обезбедува Париз.

Оберкампф, плоштадот Вандом (Place Vendome) и плоштадот Бастиља (Place de la Bastille) се деловите на градот со најдобри клубови и ноќен живот и ако преферирате помирно доживување, ви препорачуваме да возење по Сена на еден од многуте бродови – ресторани. Паштета, суфле, мус, креп, сирење или вино, ќе ја засакате француската кујна за неколку секунди! 🙂

Доколку имате можност, пробајте да го посетите Версај, прекрасната кралска палата на Луј XIV. Тука се и Дизниленд, Сент Дениз или Дефенс, модерна деловна област чиј главен симбол е Големата капија де ла Дефенс (Grande Arche de la Défense), верзија на Триумфалната капија од дваесеттиот век од чиј врв повторно можете да погледнете кон Париз и да кажете со насмевка на лицето: ќе се видиме следниот пат, au revoir!

Јавниот превоз во Париз

Париз е многу голем град, за кој е потребна огромна и разновидна мрежа за јавен превоз за да функционира. Така, можете да изберете помеѓу метро, приградска железница, автобус, трамвај и воден транспорт.

Метро

Метрото (www.ratp.fr) најдобро го покрива центарот на градот и може брзо да ве пренесе помеѓу најпознатите атракции во градот. Се состои од 16 линии (1-14), од кои две одвојувања се од линиите број 3 (3bis) и 7 (7bis). Сите метро линии се дел од две зони – првата и втората. Билетите за метро важат низ целата метро мрежа, но обрнете внимание на разликата помеѓу метро и RER, што се поврзува со метро мрежата.

RER (приградски возови)

RER (www.ratp.fr) е мрежа на приградски возови кои се сметаат за дел од метро системот. Се состои од пет линии кои го поврзуваат центарот на Париз со неговите предградија, но исто така можат да бидат корисни за транспорт помеѓу станиците во центарот на градот. Сите линии имаат одвојувања, така што на пример, линијата C не се нарекува само ‘C’, туку C1, C2, C3, итн.
RER има помалку станици и се подалеку едни од други. Од оваа причина, тој е многу побрз од метрото, односно класичната подземна железница. Да споменеме дека RER, за разлика од метрото, е претежно над земја. Поточно, тој оди под земја само таму каде што неговите правци се преклопуваат со метро-линиите, односно во централниот дел на градот.
Бидејќи RER е дел од мрежата на метрото, се користат истите мапи. Но, имајте на ум дека RER опфаќа многу поширока област, затоа треба да се купат специјални билети за возења надвор од првата и втората зона. Станува збор за т.н. зона Ил-де-Франс.

Автобуси

Јавните автобуси (www.ratp.fr) сообраќаат низ Париз од почетокот на 20 век, а до денес мрежата порасна на повеќе од 350 линии со околу 12.000 постојки. Го опфаќа целиот Париз, но и целата провинција Ил-де-Франс. Постои и мрежа на ноќни автобуси (Ноктилиен).
Ако не сте љубител на возења под земја, автобусот е одлично решение. Одлично го опфаќа скоро целиот Париз, брзината е задоволителна (освен во шпиц периодите), а за време на возењата може да се види и градот, што е голема предност во однос на метро.

Трамвај

Париз има и трамвајска мрежа, но туристите обично се помалку запознаени со ова. Причината е веројатно дека трамвајот претежно го заобиколува центарот на градот и популарните туристички места, па затоа не е многу корисен за туристите.
Да напоменеме дека моментално вклучува шест линии – T1, T2, T3a, T3b, T4 и T5. Како што можете да видите, линијата 3 има две одвојувања, а трамвајските линии може да се идентификуваат со буквата ‘Т’ лоцирана пред секоја од нив.

Батобус

Батобус (www.batobus.com) е всушност една од многуте опции за крстарење по Сена, но исто така вреди да се разгледа како решение за превоз низ градот. Имено, станува збор за бродови со хоп-он / хоп-оф кои превезуваат патници помеѓу осум познати градски знаменитости – Ајфеловата кула, Музејот Орсеј, Катедралата Нотр Дам, Елисејските полиња, Лувр, Хотелот де Вил, Жардин де Плант и Сент Жермен-де-Прес.
Цените се релативно прифатливи и тоа
16,00 € (дневна)
18,00 € (2-дневна)

Ноќен превоз

Париз е познат како град кој е многу жив ноќе, така што мрежата за јавен превоз е соодветно развиена и за ноќни возења. Така, во соработка со RATP и SNCF (www.sncf.com), воведена е услугата Ноктилиен (www.noctilien.fr), која вклучува повеќе од 40 ноќни автобуски линии. Овие линии се во сообраќај секој ден помеѓу 00:30 и 5:30 часот и може да ги препознаете со буквата ‘N’ пред редот број – на пр. N01.

Дневни билети

Ако користите почесто јавен превоз во Париз, препорачливо е да користите една од картичките што ви овозможуваат да користите јавен превоз неограничено за одреден временски период.

Mobilis

Мобилис е името на основниот дневен билет. Ова е хартиен билет на кој треба да ги внесете вашето име и датум на употреба на картичката, за прва регистрација.
Цена на билетот:
7,00 € (зона 1 и 2)
9,30 € (зона 1- 3)
11,50 € (зона 1- 4)
16,60 € (зона 1 – 5)

Paris Visite

Најчесто користениот билет за туристите е Paris Visite и им овозможува на корисниците неограничен број на возења во текот на еден, два, три или пет дена. Забележете дека во овој случај, денот се смета како период помеѓу 5:30 часот на првиот ден (почеток) и 5:30 часот следниот ден (крај). На оваа картичка исто така мора да го внесете името, како и датумот на почеток и крај.
Цените се движат од 11,15 € (зони 1 – 3) и 23,50 € (сите зони) за еден ден, 18,15 € /35,70 € за два дена итн.

Navigo Decouverte

Navigo Decouverte е неделна или месечна картичка која обезбедува најевтин превоз низ Париз. Подетално ќе го опишеме неделниот билет тука.
Тоа е буквално неделен билет, важи од понеделник до недела. Така, за оние кои ќе дојдат во Париз во среда, на пример, тоа ќе биде помалку корисно, а по средата веќе не може да се купува за тековната недела.

Работи на принципот на ‘полнење на купони’. Значи, откако ќе платите пет евра за самата картичка, треба да ја надополните со купони за една недела или еден месец. Цените варираат во зависност од зоните што ќе ги изберете, а можете да ги проверите во табелата подолу. За да ја извлечете оваа мапа, треба да приложите една мала фотографија за документите.

Ако одлучите да го купите овој билет, не заборавајте го целото име на билетот. Имено, „Navigo“ е билет што можат да го купат само жителите на Париз и околината, додека „Navigo Decouverte“ е достапен за секого.

И во овој случај билетот важи од првите утрински линии во понеделник (околу 5:30 часот) до последните линии во недела (нешто по полноќ).

Неделна цена на билетот:
21,25 € (зона 1 и 2)
27,15 € (зона 1 – 3)
32,95 € (зона 1 – 4)
35,40 € (зона 1 – 5)

Како до Париз?

Секако најефтината варијанта од Скопје е со Виз Ер и слетување на парискиот аеродром Бове, што е на околу час и половина возење до центарот на градот, но патниците ги привлекуваат многу ниските цени на билетите за врски до аеродромот.