ПОЗАЈМЕНО ИНТЕРВЈУ СО МАКСИМ ЛИКСУТОВ: МОБИЛНОСТА ВО МОСКВА
По успешното отварање на метро-мрежата во московскиот централен дијаметар, Максим Ликсутов, раководител на Одделот за транспорт и развој на патната инфраструктура, објаснува како градот планира во иднина да ја развива својата транспортна мрежа.
П. Каква е моменталната состојба на транспортниот систем во Москва?
Во последните години транспортот во Москва се развива со огромно темпо. Превозот денес е секако многу различен од оној што беше пред 10 години. Една од целите на нашиот тековен транспортен систем е да ги балансираме интересите на жителите на Москва што е можно повеќе за една метропола во реалниот свет. Секој треба да се движат пријатно и брзо – без разлика дали тоа се возачи, патници во јавниот превоз, пешаци или велосипедисти.
Нашите проекти за развој на градскиот превоз бележат зголемување на ефикасноста. Во 2019 година, со јавниот превоз во Москва се остварија 5,7 милијарди патувања. Денес, имаме најголем флота во копнениот транспорт во Европа – повеќе од 11.000 автобуси, трамваи и електрични автобуси, кои опслужуваат повеќе од 1.000 релации.
Московското метро значително се зголеми – во моментов се состои од 766 км пруга и 326 станици. Метрото не се состои само од подземни траси; во него се вклучени Централниот круг на Москва и московскиот централен дијаметар (МЦД).
Една од целите на нашиот тековен транспортен систем е да ги балансираме интересите на жителите на Москва што е можно повеќе за една метрополата во реалниот свет
Од 2011 година, отворени се повеќе од 80 нови метро станици и станици од московскиот централниот круг (МКЦ), а започнати се со градба нови станици и во Московскиот централен дијаметар. Автобуската флота е 100% обновена, трамвајската флота – 70% обновена, а метро флотата е за 57% обновена. Покрај тоа, од 2011 година, изградени се 900 км нови патишта и Москва го создаде најголемиот светски интелигентен систем за управување со сообраќајот. Изградена е нова железничка пруга во должина од 54 км – МКЦ, а Големата кружна линија е во изградба. Постојат електрични автобуси, од кои 300 се веќе во функција – повеќе отколку во кој било град во Русија и Европа.
Покрај тоа, Москва има најголем парк за споделување автомобили во светот (30.000 споделени автомобили) и мрежа за изнајмување велосипеди која драстично се зголеми во последните пет години на 5.300 велосипеди.
Просечното време на патување од Московската обиколница до центарот е намалено за 20 минути во однос на 2010 година. Во исто време, бројот на регистрирани автомобили во московскиот сообраќај е зголемен за 40% – за 8 милиони, од 2010 година. Со нашиот интензитет на сообраќај, ние сме најбезбеден град во Русија – социјалниот ризик се намали за два пати од 2000 година. Денес, стапката на смртност на патиштата изнесува 3,6 на 100,000 луѓе што е на ниво на европските земји. Нашиот град го сфати сериозно намалувањето на смртните случаи на патиштата и како таков е приоритет на градската власт.
На пример, во референтната вредност на Мекинзи за 2018 година (глобална истражувачка организација), Москва го завзеде шестото место меѓу 24 града во светот, подобрувајќи ја својата позиција за 14 поени во последните седум години. Студијата ја смести Москва во близина на градовите како Мадрид, Лондон, Чикаго, Сеул и Хонг Конг, оценувајќи ги транспортните системи на овие мегаполиси во однос на нивното влијание врз квалитетот на животот. Според бројките од 2010 година, Москва би го завземала дваесеттото место со слична оцена. Сепак, благодарение на направените измени, транспортниот систем на главниот град е еден од најдобрите во светот.
П. Како со започнувањето на првите два московски централни дијаметри се подобри превозот во Москва?
Московскиот централен дијаметар – МЦД го сочинуваат две железнички линии што ја поврзуваат и поминуваат низ цела Москва – од најблиските градови на едниот дел од московскиот регион до градовите на другиот. Целта на проектот МЦД е да се осигура дека возовите што порано стигнувале до централните станици сега го продолжуваат превозот како земно метро и патуваат низ целиот град и се колку што е можно повеќе интегрирани со постојната транспортна инфраструктура. Слични проекти, каде железничкиот транспорт се користи со таков потенцијал, се реализираат на пример во Париз, Берлин и Сингапур.
Имаме нови интеграции и нормални цени, кои се користат низ целиот московски систем на метро. На дијаметрите, сите исти типови билети се запишуваат на паметната картичка за транспорт Тројка и сите трансфери меѓу МЦД, московското метро и Централниот круг на Москва се бесплатни.
Денес, нашето градско подрачје има 20 милиони жители, а патниците сега имаат далеку поголеми опции да ја изградат својата релација на патување.
Севкупно, проектот MЦД предвидува отворање на пет дијаметри, односно уште три железнички линии. Како резултат на тоа, околу 6,9 милиони жители на Москва и 5,5 милиони жители на Московскиот регион ќе имаат пристап до подобрените транспортни услуги. Првите два дијаметри, кои беа пуштени во експлоатација на 21 ноември 2019 година, вклучуваат 132 км пруга и 57 станици, од кои на 19 станици можете да се префрлите на метро, на Московскиот централен круг, како и радијалните насоки на московската железница.
Отворањето на сите пет линии од МЦД ќе го намали оптоварувањето на градската транспортна инфраструктура за 10-12 проценти. Исто така, предвидуваме намалување на бројот на жители кои секојдневно патуваат во Москва со приватен превоз.
П. Како МЦД е интегриран во транспортниот систем на Москва и како е поврзан со другите начини на јавен превоз?
Главните предности на проектот МЦД се интеграцијата на возните карти, укинување на дневните паузи и воведување на тактност преку целиот ден во возниот ред. Како што претходно споменавме, преодот помеѓу МЦД, Московското метро и МКЦ се бесплатни, а ние имаме 19 преодни станици до метро и МКЦ.
Во првите месеци од работењето на МЦД успеавме да растеретиме околу 20 метро станици во Москва. Најголем број на настани (до 10%) имаа станиците што претходно патниците ги користеле како преодни станици од метро до железница. Пред тоа, патниците пристигнуваа конкретно на овие станици за да излезат, бидејќи беше поевтино патувањето со воз до центарот на Москва и пошироко.
Сега, луѓето поактивно ги користат МЦД и метро станиците во центарот, менуваат навики и избираат нови сценарија на патување. Благодарение на новите опции за патувања, патниците повеќе рамномерно го користат метро системот, а должината на патувањата со МЦД се зголемува. Како што се надевавме, оптеретувањето на некои многу проблематични линии и метро станици е намален благодарение на интеграцијата на МЦД во постојниот транспортен систем. Исто така, зголемен е бројот на патници на копнените превозни линии, како и побарувачката за „паркирај&вози се“ во предградијата.
Едно неодамнешно истражување спроведено на станиците на МЦД преку телефон и СМС, за премините во метро, објави дека околу 80% од патниците се изјасниле дека ќе ги користат линиите на МЦД. Бесплатниот премин на МЦД станиците во метро и МКЦ, како и погодниот обиколен пат, беа наведени како клучни предности на МДЦ .
П. Со какви потешкотии се соочи Москва при отворањето на МЦД? Како ги решивте, или планирате да ги надминете?
Превозот на патници со МЦД ги надмина сите наши очекувања. Во првиот месец, повеќе од 15,5 милиони патувања остварија двете линии заедно што е за 13% повеќе од протокот на патници на овие железнички линии на еден месец пред започнувањето со работа на MЦД. Поради ова зголемување, градоначалникот на Москва реши да го зголеми бројот на вагони на двете МЦД линии, со што додадовме дополнителни еден милион патнички седишта на ден.
MЦД исто така започна со голема обнова на системот за билети, што ги комбинира цените на приградскиот и градски превоз. Првите денови беа поминати на отклонување на грешките и работа со патниците, кои се соочија со радикалните промени во вообичаениот тарифен систем на билети.
Сега сè функционира стабилно, но сè уште секојдневно ја следиме функционалноста на системот. Вработените кај операторот и московското метро работат со патниците на станиците при што го објаснуваат системот за билети во МЦД и помагаат при вадење на билетите.
П. Каква е иднината на МЦД?
Во овој проект нема примарни и секундарни задачи. Ни требаат повеќе станици и нови возови. Постепено, бројот на старите возови ќе се намалува и на овие линии ќе работат само нови возови. Времето на изградба ќе се намали благодарение на технологијата што претходно се користеше со Московскиот централен круг.
Како резултат на тоа очекуваме до 2025 година да имаме пет дијаметри, односно уште три линии на МЦД со вкупна должина од 375 км и 182 станици – планираме да имаме надземно метро. Ако додадеме изградба на нови метро станици, тогаш ќе имаме еден од најголемите метро-системи во светот, со вкупна должина од повеќе од 1.000 км.
П. Кои други проекти планирате да ги започнете во Москва за поддршка на темпото на развој на транспортот?
Започнавме да работиме на московскиот план за развој на транспортот до 2023 година. Проучуваме светски искуства и работиме со руски и странски експерти, но исто така заклучивме дека и жителите на Москва треба да играат активна улога во овој проект.
Ние сакаме луѓето да ни кажат што можеме да сториме конкретно за нив. Ние сакаме да ги потенцираме мерките за заштита на животната средина на начин што претходно не бил виден во транспортен комплекс Москва. Во јануари 2020 година, започнавме глобална интернетска колекција на идеи и предлози, споделување и охрабрување на жителите на Москва да одлучат како ќе се развива градот во иднина.
Овие проекти создаваат предност во економскиот развој на регионот, како и на практичноста, удобноста и безбедноста на животот и патувањето за сите жители на Москва. Вклучува создавање на обемна транспортна рамка, вклучително и МЦД и големата кружна линија на московското метро. Во 2020 година планираме да покренеме 9 или 10 нови метро станици, кои се дел од големата кружна линија и линијата број 15. Овој проект сега, а и во иднина, ќе ја зголеми транспортната поврзаност на Москва и регионот.
Планираме да ја реновираме и надоградиме транспортната инфраструктура. На пример, ќе поправиме околу 50 км трамвајски линии и ќе обновиме 15 метро станици. Ќе ја завршиме реконструкцијата на северниот речен терминал, кој е монументална и убава градба од времето на Советскиот Сојуз. Тоа беше речиси руинирано во 90-тите години, но отсега ќе работи како пристаниште, а ние ќе го вратиме паркот околу него за да го направиме удобен просторот за жителите.
Намалувањето на емисиите на гас од автомобилите и бучавата во градот се приоритет за нас. Ќе развиеме мрежа на станици за полнење на електрични возила. Веќе го укинавме данокот на нив и ќе продолжиме активно да ги охрабруваме граѓаните да ги користат. Покрај тоа, ние планираме да го обновиме возниот парк, купувајќи само еколошки возила.
Оваа година, транспортниот комплекс ќе добие уште 100 трамваи, 300 електрични автобуси, повеќе од 440 приградски вагони за возовите (вклучувајќи ги и вагоните за МЦД линиите), околу 600 метро вагони, 1.500 автобуси со голем капацитет, 1.000 велосипеди, 2.000 електрични скутери, околу 6.500 споделувања на автомобили и околу 15.000 нови такси-автомобили.
Планираме проект да создадеме надограден систем на билети за да им обезбедиме на патниците подобрени тарифи и поедноставни плаќања. Во иднина, физичките решенија за билети ќе „исчезнат“, и ние сакаме да го надминеме овој процес и да ја прошириме практичноста и можностите на системот за продажба на билети.
Биографија
Максим С. Ликсутов е заменик-градоначалник на Москва во Владата на Москва и раководител на Одделот за транспорт и развој на патната инфраструктура.
Во 2007 година, Ликсутов дипломирал на Плеханов Руската академија за економија Плеханов – сега Рускиот универзитет за економија – Плеханов. Од 2005-2008 година, бил член на Одборот на директори на Трансгруп ДОО. Од 2009 година, тој е на функцијата генерален директор на Аероекспрес ДОО. Од април 2011 година, Ликсутов работел како советник на градоначалникот на Москва за транспорт и развој на патната инфраструктура на Москва. Во 2012 година, тој дипломирал на Државна образовна институција на меѓународно право Институт за високо професионално образование, специјализирана за организациско управување.
На 6 декември 2011 година, Ликсутов бл назначен за раководител на Одделот за транспорт и развој на патната инфраструктура на Москва со Указ на градоначалникот на Москва, а од 25 септември 2012 година, тој е назначен и за заменик градоначалник на Москва.
