ШТО НАУЧИВМЕ ЗА CONNECTING EUROPE EXPRESS?
Connecting Europe Express стигна до Париз, неговата последна дестинација, откако патуваше 36 дена и мина 26 земји и 33 граници. Симболичката иницијатива за одбележување на Европската година на железницата беше едногласно клучна во прикажувањето на придобивките од железницата. Какви лекции научивме од тоа?
„Connecting Europe Express беше подвижна лабораторија, откривајќи ги во реално време многуте достигнувања на нашата Единствена европска железничка област и нашата ТЕН-Т мрежа за да се овозможи беспрекорно патување низ нашата Унија“, изјави Адина Валеан, Комесарката за транспорт при ЕК.
Можеше различни мислења да се слушнат за време на патувањето, но и консензус во врска со еден факт: дека железничкиот товарен транспорт е од суштинско значење, но има уште многу работи што треба веднаш да се подобрат.
Основни столбови за иднината
Поврзување на пристаништата со континенталниот дел ( заднината). За да се прифати потенцијалот на железничкиот товарен превоз и да се подобри ефикасноста на европската мрежа, клучно е да се зајакне поврзаноста помеѓу пристаништата и центрите од континенталниот дел. Фокусот не треба да биде само на големите пристаништа, туку и на помалите. Пристаништето Моердик е одличен пример бидејќи во голема мера се потпира на железнички и краткоморски врски.
Интермодалниот транспорт е иднината. Испраќачите покажуваат предност за интермодалната железница бидејќи обезбедува флексибилност во споредба со конвенционалната железница. Тука треба да се фокусира железничката товарна индустрија – да им служи на испраќачите, нивните вистински клиенти. Повеќе компании кои се свртуваат кон интермодалниот превоз, исто така, ќе понудат и други придобивки. На пример, исто така, може да го олесни поврзувањето на пристаништата со внатрешноста, како што е споменато погоре.
Донесување одлуки. Крис Петерс, потпретседател на Европската инвестициска банка, тврди дека „потребните инвестиции во железничкиот товарен превоз се нешто што ЕИБ може да го финансира“. Дополнително, Франсоа Бауш, вицепремиер, министер за одбрана, мобилност и јавни работи на Луксембург, дискутираше за „политичката храброст што на ЕУ и треба повеќе од финансирањето“. Со едноставни зборови, финансиската поддршка може да се најде се додека железничкиот сектор одлучи да работи на своите цели и да инвестира во подобрата иднина.
Силна соработка. Друг интересен увид што го сподели Франсоа Бауш е договорот меѓу Франција и Луксембург, каде што Луксембург ќе финансира 50 проценти од изградбата на инфраструктурата од Франција. „Ќе го сториме тоа за да ги решиме сите тесни грла со кои се соочува нашата земја таму“, коментираше Бауш. Оваа изјава може да даде пример за тоа како соработката помеѓу различни држави може да работи за решавање на проблемите поврзани со железницата. Може ли повеќе земји да се движат во оваа насока?
Користење и проширување на мрежата. Последно, но не и најмалку важно, доаѓа прашањето за искористување на железничката мрежа. Силно заситената инфраструктура на земји како Холандија треба да најдат начини да ја оптимизираат нивната употреба на мрежата. Кои би можеле да бидат некои можни решенија? Според Кристијан Шмит, директор за копнен транспорт во DG MOVE, повеќе линии наменети за железнички товарен превоз може да помогнат при декомпресијата. „Сообраќајот на подолги возови е нешто што суштински му треба на секторот“, подвлече Гилберт Бал, одговорен за железничкиот товарен превоз на пристаништето во Ротердам. Згора на тоа, заинтересираните страни не треба само да се радуваат на модернизирање на мрежата. Спротивно на тоа, тие треба да се фокусираат на инвестиции во градежништвото и доградбата. Како што нагласи Бауш, „ни требаат повеќе пруги, повеќе капацитети“.
Каде е нашата земја во железничката иднина?
Пристигна и замина CONNECTING EUROPE EXPRESS, преноќи во главниот град и ја напушти земјата преку Гевгелија.
А што ние навистина научивме од него? Некои дознаа дека имаме железница и европските возови може да се движат и по нашите пруги, но нешто посериозно навистина немам што да кажам, таму сме некаде на распаќето без некаква цел и стратегија за натамошниот развој.
Додека Европа ги сумира резултатите можеме и ние да потврдиме, да, сите горе наведени столба треба да бидат приоритет и стратешко прашање за нашата железница.
Навистина треба да се размислува за поефикасно железничко поврзување со солунското и пирејското пристаниште, но за тоа да се оствари предуслов е либерализацијата на железничкиот пазар. Исто така во блиска треба да ја оствариме и конекцијата со пристаништето во Драч кое ќе овозможи солунското пристаниште да има реална конкуренција.
Можеби многу пореално е во моментот да се започне изградбата на пругата со Албанија и железничко поврзување со Драч.
Сите европски финансиски институции се спремни да застанат позади железничките инвестиции, но се поставува прашањето ние колку сме спремни да ги искористиме. Ако погледаме како се гради пругата кон Бугарија песимизмот ќе надвладее.
Но крајно време е веќе некои поуки да се извлечат и храбро да се влезе во инвестициски циклус во железницата од каде бенифитот ќе го видат наредните генерации.