ТРЕТИОТ И ПОСЛЕДНИОТ ПАКЕТ МЕРКИ ЗА МОБИЛНОСТ ВО ЕУ
Иако бројот на сообраќајни несреќи опадна за повеќе од половина од 2001 година, 25.300 луѓе ги загубија животите на патиштата во ЕУ во 2017 година и уште 135.000 сериозно повредени. Затоа, Европската комисија презема активности на високо ниво на ниво на ЕУ за да придонесе за безбедноста на патиштата во Европа.
Европскиот совет и Европскиот парламент на 11 декември минатата година дојдоа до привремен договор за новиот пакет мерки во мобилноста со кој се предлага новите модели на возила да бидат опремени со напредни безбедносни карактеристики како што се напредни системи за сопирање при итни случаи, системи за задржување во возна лента и системи за откривање на пешаци и велосипеди за камиони (целосниот список може да се најде овде).
Правилата што ги донесовме се јасни, фер и применливи. Тие ќе ги подобрат работните и социјалните услови за возачите во професија која треба да стане попривлечни. Во исто време, создаваме похармонични и стабилни деловни услови за транспортните компании, од кои голем дел се мали и средни претпријатија. Со поедноставни процедури и поеднакво спроведување ќе им го олеснат работењето на возачите, компаниите и националните тела.
Тимо Харака, фински министер за транспорт и врски, претседател на Советот
Покрај тоа, ЕК им помага на земјите-членки систематски да ги утврдат опасните делници на националните патишта и да ги подобрат вложувањата. Овие мерки би можеле да спасат и до 10.500 животи и да избегнат скоро 60.000 сериозни повреди во периодот од 2020 до 2030 година, со што ќе се придонесе во долгорочната цел на ЕУ да пристапи до нула смртни случаи и повреди во патниот транспорт до 2050 година.
Главната цел на третиот пакет за мобилност е да им овозможи на сите европејци да имаат корист од побезбеден транспорт, помалку загадувачки возила и понапредни технолошки решенија и во исто време да ја поддржат конкурентноста на индустријата на ЕУ.
Пакетот вклучува интегрирана политика за иднината на безбедноста на патиштата со мерки за безбедност на возилата и инфраструктурата, првите стандарди за испуштање на CO2 емисии за тешки возила во историјата, стратешки акционен план за развој и производство на батерии во Европа и идна стратегија ориентирана за поврзана и автоматизирана мобилност.
Третиот пакет донесе разидувања околу делот кој ги уредува правилата за упатување на возачот, периодите за одмор на возачот, како и изменетите правила за каботажа. Европратениците, исто така, сакаат да стават крај на нарушувањето на пазарната конкуренција на превозниците со помош на фиктивни компании.
Иако повеќето земји од Источна Европа се спротивставија на предлогот, истиот со тесно мнозинство беше усвоен, а Романија, Бугарија и Литванија нагласија дека овој предлог ги става во нееднаква позиција во однос на западноевропските компании, што ќе им го отежне работењето.
Во однос на каботажата, постојните ограничувања на бројот на каботажни операции се заменуваат со временско ограничување од три дена со неограничен број на каботажи. За да се спречат системските каботажи, ќе постојат „периоди на мирување“ во кои возилата ќе мора да останат во матичната земја (60 часа) пред да тргнат на следната каботажа.
Со цел да се задуши појавата на „фиктивните компании“, реформата ја зајакнува врската помеѓу местото на основање на превозникот и нејзините активности. За да се осигури дека врската е вистинска, камионите во меѓународниот транспорт треба да се вратат во оперативниот центар на компанијата најмалку еднаш на осум недели. Овој осумнеделен период е осмислено да им овозможи на возачите да се вратат дома заедно со возилото на крајот на вториот четиринеделен работен циклус.
Бидејќи транспортните оператори сè повеќе користат лесни комерцијални возила, тие треба да работат во согласност со нормите на ЕУ за превозници. Со оваа одредба се отвора патот за инсталирање на тахографите во возилата со дозволена маса над 2,5 тони.
Правилата за предлози за упатување и пристап до пазарот (вклучително и правилото за враќање на камионот) ќе се применуваат 18 месеци по влегувањето во сила на законските акти. Правилата за предлогот за време на возење (вклучително и враќање на возачите) ќе се применуваат 20 дена од денот на објавување, со исклучок на посебните рокови за тахографи.
Во кратки црти ова се најважните одредби кои се се однесуваат на возачите:
- Употреба на редовен неделен одмор од најмалку 45 часа во кабината на возилото на територија на ЕУ не е дозволен во иднина, а возачите надвор од земјата на потекло не смеат да поминат повеќе од 4 недели;
- Во иднина е дозволено да се користат два скратени неделни паузи од 24 часа, во тој случај возачот може да помине на пат надвор од земјата на потекло максимум 3 недели;
- Во исклучителни случаи (на пр. При враќање во матичната база), ќе биде дозволено прекорачување намаксималното дневно време на возење до 1 час;
- Кога ги упатувате возачите, социјалните регулативи на другата земја-членка се применуваат од моментот кога ќе влезат на територијата на таа земја-членка;
- Кај каботажите и во иднина важи правилото за максимум три возења во период од 7 дена по вршење на прекуграничен сообраќај, но по тој период возилото најмалце 4 дена мора да помине на територијата на матичната земја;
- Почнувајќи од 2025 година, сите тешки товарни возила мора да бидат опремени со дигитални тахографи од втора генерација за поефикасно контролирање на спроведувањето на новите одредби;
- Лесните доставни возила (над 2,5 тони) од средината на 2026 година, исто така, мора да бидат опремени со современи дигитални тахографи.